Heeft technologie nog steeds de toekomst of lopen we steeds meer aan tegen de keerzijden? En wat moeten we ermee in het onderwijs? Moeten we stevige afspraken maken over big data, nepnieuws, Artificial Intelligence, privacy, internetbubbels, social media, schermtijd en digitale geletterdheid of kunnen jongeren veel meer aan dan wij denken? We vragen het in de opening van OnderwijsInzicht aan Rudy van Belkom, directeur van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek.
Optimisme
Rudy van Belkom komt in zijn boek Alive and Clicking met een hoopvolle boodschap. Hij is veel optimistischer dan veel anderen als het gaat om het digitale gedrag van jongeren. Veel aannames over nepnieuws kloppen helemaal niet, de polarisatie in de samenleving is kleiner dan wij denken en algoritmes zijn helemaal niet in staat om je in een internetbubbel te houden. Van Belkom heeft uitgesproken opvattingen over jongeren en betoogt dat die veel bewuster met informatietechnologie omgaan dan volwassenen. Ze zijn ermee opgegroeid en nemen bijvoorbeeld veel minder klakkeloos informatie van het internet over dan hun ouders.
Wat houdt de boodschap van Van Belkom in voor het onderwijs?
Zijn wij te bang aan het worden voor technologie? Moeten we ontwikkelingen als ChatGPT juist omarmen als een kans? Is ‘een stapje terug’ op Artificial Intelligence helemaal niet nodig? Of ziet zelfs Van Belkom ook nog wel wat nadelen? Bijvoorbeeld als het gaat om de impact van social media en nepnieuws? En als dat zo is, welke stappen kunnen we dan in het onderwijs nemen om jongeren nog beter voor te bereiden op een sterk gedigitaliseerde samenleving?
Scholieren
We gaan het hem vragen en betrekken daar vanzelfsprekend ook jongeren bij. Hoe zien middelbare scholieren de boodschap van Van Belkom? Herkennen ze die? Zijn ze net zo optimistisch of hebben ze zelf juist wel de nodige bedenkingen? Moeten we veel meer tijd stoppen in de ontwikkeling van digitale vaardigheden? Is dat voldoende om alle technologie een rol in het onderwijs te geven? Of is het verstandig om op onderdelen toch een beetje voorzichtiger te worden?
Aan de hand van dit soort vragen gaan we in gesprek over de toekomst. Van Belkom heeft vast niet alle antwoorden, maar laat ons er wel net even op een andere manier naar kijken.
Spreker
Rudy van Belkom is directeur van Stichting Toekomstbeeld der Techniek (STT) en spreekt en schrijft over de impact van technologie op onze samenleving. Voor de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen ontwikkelde hij de Technologie Kieswijzer, een speciale stemhulp over techgerelateerde onderwerpen zoals privacy, nepnieuws en de macht van Big Tech. Deze inzichten vormden de basis voor zijn boek ‘Alive and Clicking: Er is hoop voor de democratie’. In oktober namen we een podcast met hem op.
